Bu haftaki ikinci David Harvey kitabı olsun Sosyal Adalet ve Şehir.
Dört bir yandan talan edilmekte olan kentte Harvey, sosyal adaletin mümkün olabileceğine inancını metnin tamamına yansıtıyor. Bunu başta belirtmekte fayda var, zira zaman zaman farklı bölümlerde karamsar bir tablonun okurun gözünde oluşması mümkün. Bu noktada aslında ilk hatırlanması gereken Harvey'nin bir Marksist oluşu ve mekanın, Marksizm ile giriştiği ortaklıktan sunduğu çözümün kent için anahtar önemde olması.
Dediğim gibi, umutlarınızı bir kenara bırakmadan ve kentin sıkıştığı adaletsizliğin karşısında hala adil bir dağıtımın mümkün olduğunu, adil bir yaşamın, kent planlamasının, hayatın mümkün olduğunu ve kamusal alanın ifade için, hareket için nasıl bir önem teşkil ettiğini asla unutmadan okumakta fayda var. Başka bir okumanın, okuma olarak işlevsiz olacağı ise kesin.
Kapitalizmin kenti kendi çıkarları için eğip bükmesi, planlaması, yönetmesi, şekillendirmesi, yıkması, geri kazanma adına geri kazanmamak üzere bir kısmını hayattan söküp atması gibi gerçekleri vurgulayan Harvey, kent yapısı içerisindeki güç dağılımın bu noktada nasıl bir merkez - çevre yarattığını da gösteriyor. Kentin merkezinden çevreye yayılanın bir yandan gücün nereden nereye kimi yığmak - yerleştirmek istediğinin de planlamasını içerdiğini ifade eden Harvey, bu adaletsiz düzen içerisinde etken olanın güç, edilgen konumda olanın ise kurban, bizim kente bakıp gördüğümüz haliyle en net biçimde ifade etmek gerekirse yoksullar olduğunu söylüyor.
Kent içerisinde planlamanın toplumsal yapıyı ve ilişkileri doğrudan etkilemesi üzerinde özellikle durarak planlamanın bir mühendislik sıkıntısından ziyade sosyolojik boyutuna değinen Harvey, insan ilişkilerinin yaşadığını dönüşüme dikkat çekiyor. Kent planlamasının imkanlara erişim hususunda her daim bir sorun ya da sıkıntı yaratacaksa bunun yoksul için ortaya çıktığını söylüyor. Öyle ki, eğitim ya da sağlık hizmetleri gibi temel hizmetlere dahi ulaşmakta zorluk çeken toplulukların, bireylerin, kentsel planlamanın kurbanı olarak adil bir düzenlemeden yoksun kalmaları sonucunda mekansal anlamda hayatlarında oluşan mesafe kadar oluşan psikolojik mesafenin varlığına da yine dikkat çekiyor. İnsanlar arası ilişkilerin sınırlandırılması, tasarlanması, belirlenmesi ya da genişletilmesi noktasında planlamanın nasıl sinsi bir işlevi olabileceğini vurgulayarak, kentsel adil dağıtımın, insan faktörü gözardı edildiğinde yaratabileceği sorunları okura sunuyor.
Kentin egemen olan gücün elinde nasıl bir araca, sermayenin nasıl bir aracına dönüşebileceğini, adil bir dağıtımın olmadığı bu düzen içerisinden çıkış yolunu da sunarak irdeleyen Harvey, Sosyal Adalet ve Şehir'de her şeyin hala düzeltilebileceğini ve bunun da yine kent içerisinde yapılabileceğinin altını ısrarla çiziyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder